Benton Çizgi Yönünü Belirleme Testi (JLO)

Benton Çizgi Yönünü Belirleme Testi, bireyin görsel-uzamsal algı ve yön tayin etme becerilerini ölçmek amacıyla geliştirilmiş, kısa süreli ve etkili bir nöropsikolojik değerlendirme aracıdır. Test, özellikle sağ beyin yarımküresi, parietal lob ve açısal görsel işlemleme işlevlerini değerlendirmede kullanılır. Nörolojik ve psikiyatrik tanı süreçlerinde sıklıkla tercih edilen testlerden biridir.
                Hangi Yaş Grubuna Uygulanır?
Testin standart formu genellikle 7 yaş ve üzeri bireylere uygulanabilir.
• Çocuklar, ergenler, yetişkinler ve ileri yaş bireyler için uygundur.
• Gelişimsel bozuklukların yanı sıra travmatik beyin hasarı, inme, demans gibi nörolojik hastalıkların tanısında kullanılabilir.
Testin Amacı Nedir?
Benton JLO testi aşağıdaki amaçlarla uygulanır:
• Bireyin çizgi yönlerini ayırt etme ve karşılaştırma kapasitesini değerlendirmek
• Uzamsal farkındalık ve görsel analiz becerilerini ölçmek
• Parietal lob (özellikle sağ hemisfer) fonksiyonlarını değerlendirmek
• İnme, tümör, travmatik beyin hasarı gibi durumlarda uzamsal işlev bozulmalarını belirlemek
• Nöropsikolojik rehabilitasyon süreçlerinde temel düzeyde izleme ve planlama verisi sağlamak
Uygulama Şekli
Test bireysel olarak uygulanır ve aşağıdaki şekilde yürütülür:
• Katılımcıya içinde yönü değişen çizgi çiftlerinin bulunduğu standart bir kitapçık sunulur.
• Her test maddesinde bir hedef çizgi ve 11 farklı yön seçeneği bulunur.
• Katılımcıdan, hedef çizginin yönüne tam olarak uyan referans çizgilerini bulması ve işaretlemesi istenir.
• Sözel yanıt istenmez; görsel eşleştirme ile yapılır.
• Ortalama uygulama süresi: 10–20 dakika
• Bilgisayarlı uygulama veya kısa formlar da mevcuttur.
Ölçtüğü Bilişsel İşlevler
Test, aşağıdaki bilişsel ve görsel-uzamsal alanları ölçer:
• Görsel-uzamsal algı
• Açı tanıma ve yön farklarını ayırt edebilme
• Görsel dikkat ve analiz yetisi
• Parietal lob (özellikle sağ hemisfer) işlevleri
• İnce görsel ayrım becerileri
Değerlendirme Kriterleri
Test alt testlere ayrılmamakla birlikte, değerlendirme şu kriterlere göre yapılır:
• Doğru yanıt sayısı (maksimum 30 puan)
• Yanlış eşleştirme sayısı
• Hata türleri:
o Açısal yakınlık hatası (örneğin 40° yerine 50° seçilmesi)
o Aynı yönü gösterse bile yanlış çizgi seçimi
• Zamanlama: Yanıt süresi de dikkat ve işlemleme hızını değerlendirmek için göz önünde bulundurulabilir.
Kullanım Alanları
Benton Çizgi Yönünü Belirleme Testi, şu alanlarda sıkça kullanılır:
• İnme sonrası uzamsal yeti kaybının değerlendirilmesi
• Demans türlerinin ayırıcı tanısı (özellikle vasküler ve Lewy cisimcikli demans)
• Travmatik beyin hasarlarında sağ parietal fonksiyon analizi
• Görsel algı bozuklukları ve gelişimsel koordinasyon güçlüklerinin tanılanması
• Psikoeğitsel değerlendirme süreçlerinde tamamlayıcı test olarak
