Hangi Yaş Grubuna Uygundur?

Bu testler genellikle 6 yaş ve üzeri bireylerde güvenle uygulanabilir.

• Çocuklar ve ergenlerde gelişimsel değerlendirme amacıyla,

• Yetişkin ve ileri yaş bireylerde ise bilişsel bozulmaların tespitinde kullanılır.

Hem klinik hem akademik hem de nörolojik alanlarda yaygın olarak tercih edilmektedir.

Testlerin Temel Amacı

Semantik ve Harf Akıcılığı testleri, aşağıdaki becerileri değerlendirmek için kullanılır:

• Kelime üretim ve sözel ifade kapasitesi

• Bellekten anlamsal bilgiye erişim

• Bilişsel hız ve zihinsel esneklik

• Frontal lobun yürütücü işlevleri

• Dikkatin sürdürülebilirliği ve ketleme becerisi

Özellikle afazi, demans, travmatik beyin hasarı ve dikkat eksikliği gibi durumlarda önemli bir tanı desteği sağlar.

Uygulama Süreci

Test birebir uygulanır ve iki ana bölümden oluşur. Her bölüm yaklaşık 1 dakika sürer:

Semantik (Kategorik) Akıcılık

Katılımcıya belirli bir anlam kategorisi verilir (örneğin “hayvanlar”). Bir dakika içerisinde, o kategoriye uygun mümkün olduğunca çok kelime söylemesi istenir. Aynı kelimenin tekrarları ve konu dışı kelimeler değerlendirmeye alınmaz.

Harf (Fonemik) Akıcılığı

Katılımcıya bir harf verilir (örneğin F, K veya S) ve bu harfle başlayan anlamlı kelimeleri bir dakika içinde söylemesi istenir. Özel isimler ve aynı kökten türetilmiş kelimeler hariç tutulur.

Değerlendirilen Bilişsel Alanlar

Bu testler, aşağıdaki zihinsel ve dilsel süreçlerin ölçümünde kullanılır:

• Sözel ifade ve akıcılık

• Anlamsal belleğin yapısı

• Zihinsel hız ve esneklik

• Ketleme, dikkat ve strateji üretimi

• Frontal lobun kontrol işlevleri

Değerlendirme Kriterleri

Test, belirli alt bölümlere ayrılmaz; ancak performans şu başlıklar altında analiz edilir:

• Toplam doğru kelime sayısı

• Uygun olmayan sözcük ya da tekrarların sayısı

• İlk 30 saniye ile son 30 saniye üretim farkı

• Kümelenme (aynı alt kategoride ardışık kelimeler üretme)

• Geçiş yapma (farklı alt kategoriler arasında esneklik gösterme)

Bu veriler, yalnızca kelime dağarcığını değil, bireyin zihinsel organizasyon biçimini, strateji kullanımını ve dikkat düzeyini de yansıtır.

Kullanım Alanları

• Afazi ve dil bozukluklarının tanılanmasında

• Demans (özellikle Alzheimer) değerlendirmelerinde

• Frontal lob hasarlarının ve yürütücü işlev bozukluklarının analizinde

• DEHB ve öğrenme güçlüklerinin belirlenmesinde

• Akademik ve klinik ortamlarda dil gelişimi takibinde

• Zeka testlerinin destekleyici aracı olarak